23.9.10

Σώτη Τριανταφύλλου | Το Εργοστάσιο Των Μολυβιών


Εκδόσεις | Πατάκη
Σελίδες | 392
Έτος έκδοσης | 1999

-------------------------------------------------------------------------------------

Αν θα έπρεπε να μπει ένας υπότιτλος στο διήγημα της Σώτης Τριανταφύλλου, αυτός θα ήταν σίγουρα "Η πολιτική και, κυρίως, η κομμουνιστική Ιστορία στην Ευρώπη μέσα από τα μάτια τριών γενεών". Αυτός ο υπότιτλος εκφράζει απόλυτα το πνεύμα του έργου, σε αντίθεση με τον τίτλο του που τελικά αναφέρεται σε αδικοχαμένα όνειρα και ουτοπιστικές αλήθειες.
Οι τρεις γενεές είναι αυτές της οικογένειας Ασημάκη και πως από τον παππού φτάσαμε μέχρι την εγγονή. Κι ακόμη, πως αυτή η εγγονή έζησε την παρέα του πατέρα τους, αλλά και τον ίδιο, όταν αυτή η παρέα δεν ήταν πια μαζί, τουλάχιστον σε τοπικό επίπεδο.
Αν θα έπρεπε κάποιος να ξεχωρίσει πάντως έναν ήρωα στο βιβλίο, αυτός δε νομίζω ότι θα ανήκε στην οικογένεια Ασημάκη. Λόγικα όλοι θα έβρισκαν ως πρώτη απάντηση τον Νίκο Βάγκαλη, τον τυχοδιώκτη, επαναστάτη, αντιδραστικό, επίμονο, ψυχασθενή, μανιακό καπνιστή και λάτρη της ζάχαρης, του οποίου η ιστορία είναι συνυφασμένη με την Ιστορία του κομμουνιστικού κινήματος, κυρίως στη Ρωσία στις αρχές του 20ού αιώνα.
Το ερώτημα όμως είναι τί σου δίνει αυτή η ιστορία; Τελικά, τίποτα. Αν κάποιος θέλει να διαβάσει το βιβλίο αυτό για να μάθει πολιτικά και κοινωνικά δρώμενα της περιόδου 1870-1940, όπως αυτά επηρεάζουν τις ζωές και τις σκέψεις των ηρώων, τότε ναι. Αλλιώς, το διήγημα δεν έχει κάτι να προσφέρει σαν τροφή για σκέψη, ούτε αναδεικνύει συναισθήματα κατά την ανάγνωσή της. Η Ιστορία όμως, όπως παρουσιάζεται, είναι αρκετά ελκυστική για να τη διαβάσεις και να δεις πως - ίσως να - σκέφτονταν οι άνθρωποι εκείνης της εποχής.

-------------------------------------------------------------------------------------

*Η ΑΤΑΚΑ
Στα τέλη του '32, καθώς ο Βάγκαλης γυρνούσε στο σπίτι απ' την ολομέλεια της οργάνωσης του κόμματος στο Λένινγκραντ, πέρασε έξω απ' το χιονισμένο νεκροταφείο: κι όταν είδε τη δενδροστοιχία και τα γυμνά χειμωνιάτικα κλαδιά που λύγιζαν μέσα στον άνεμο -τον άνεμο που φυσούσε πάνω απ' τα νησιά- πήρε την απόφαση να φύγει για πάντα απ' τη σοβιετική Ρωσία. Τον τρόμαξαν τα δέντρα, τ' ότι θα πέθαινε και θα τον έθαβαν σ' αυτό το παγωμένο, αφιλόξενο μέρος. Είχε μόλις μάθει για το θάνατο του Μάρκου στην Αλεξάνδρεια: αισθανόταν την παγωνιά μέσα του. Δεν αισθανόταν τίποτ' άλλο. Την παγωνιά μονάχα.

*ΑΞΙΖΕΙ Ή ΔΕΝ;
Για τους παραπάνω και μόνο λόγους, αν κάποιος θέλει ένα ωραίο μυθιστόρημα, μάλλον όχι. Αν πάλι θέλει ένα ωραίο ιστορικό μυθιστόρημα, τότε ναι.

*ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ
6/10

No comments: